De Blockchain is met de Bitcoin al in staat om het betalingsverkeer van een bank te vervangen, maar kan het ook de diensten van andere dienstverleners, zoals de notaris, vervangen?

Geld wordt gebruikt voor handel en deze handel en de uitgave van geld worden bijgehouden en geregistreerd in boekhoudingen, zoals je ook misschien wel doet voor jpuw onderneming of thuis. Deze boekhoudingen zijn gesloten en staan op zichzelf: ieder bedrijf voert zijn eigen boekhouding en hiervoor worden derden partijen gebruikt die zij vertrouwen. Denk hierbij aan banken, notarissen, overheden, accountants etc.

Een Blockchain stelt een netwerk van computers via het internet in staat een gezamenlijke boekhouding bij te houden, waarbij elke computer binnen het netwerk over de complete boekhouding beschikt, in plaats van afzonderlijke gesloten boekhoudingen. In de Blockchain staan alle transacties met bijbehorende data, tijden, eigenaren en de saldi met elkaar in verbinding. Iedere computer in het netwerk beschikt over een kopie van de boekhouding en iedere transactie binnen het netwerk wordt geverifieerd door deze computers, die het grootboek van de boekhouding onderhouden. Wanneer er wordt geknoeid met een transactie, dan wordt deze niet door het netwerk geverifieerd en niet in het netwerk en de boekhouding opgenomen. De computers binnen de Blockchain controleren elkaar en het is niet mogelijk om een transactie waarmee geknoeid is in de Blockchain op te nemen. Je zou kunnen zeggen dat bij iedere transactie een notaris aanwezig is, die de transactie in de gaten houdt. Door de openbaarheid beschikt iedereen binnen de Blockchain over één gedeelde bron van waarheid.

Wanneer het nog niet helemaal duidelijk is kan je ook nog dit filmpje bekijken. Hierin wordt een en ander nog eens heel duidelijk uitgelegd.

Zoals aangegeven lijkt het bij de Blockchain alsof bij iedere transactie een notaris aanwezig is, omdat de transactie door alle computers binnen het netwerk wordt gecontroleerd en geverifieerd. De computers binnen het netwerk nemen dus als ware de taak van de notaris over en verifiëren de transactie in plaats van deze notaris.

Hierboven wordt het voorbeeld van geld en de bijbehorende boekhouding gebruikt, maar het principe kan natuurlijk voor meerdere doeleinden gebruikt worden dan alleen maar voor geldtransacties, zoals bijvoorbeeld met bepaalde overeenkomsten.

De eerste ‘Blockchain notaris’ is er al: de Blockchain Notary van de Bitcoin Embassy Amsterdam. Het is een manier om een tijdstempel aan een document toe te voegen en een bewijs van bestaan te creëren. Je uploadt jouw document op de Blockchain, waarna deze er een digitale handtekening van maakt. Deze handtekening is uniek voor het document en door middel van die handtekening kun je achteraf altijd bewijzen om welk document het gaat en op welk moment je het geüpload hebt.

Veel transacties vinden plaats bij de notaris, omdat deze plaatsvinden op basis van vertrouwen en centraal moeten worden afgesloten en gecontroleerd. Bij een aantal van deze transacties zou de notaris kunnen worden vervangen door een andere derde partij die je vertrouwt, zoals bijvoorbeeld de Blockchain. Dit is het geval bij onderhandse akten, waarbij de notaris slechts als betrouwbare derde partij wordt gebruikt: de akte wordt bij en door de notaris opgesteld.

De bedreiging voor de notaris lijkt nog niet reëel aangezien de kennis die de notaris bezit van zeer grote toegevoegde waarde is, ten opzichte van de Blockchain. De Blockchain kan inderdaad gebruikt worden om het bestaan van documenten aan te tonen (denk hierbij aan de vorige week besproken schuldbekentenis), maar vooralsnog kan de Blockchain geen akte opstellen en een persoon in een specifiek geval adviseren en om die reden lijkt de Blockchain geen bedreiging op korte termijn voor het notariaat. Wel zouden dergelijke platformen in de toekomst voor innovatie en vernieuwing van het notariaat kunnen zorgen.