Overdrachtsbelasting is een belasting die in Nederland wordt geheven wanneer je onroerend goed aankoopt. Met onroerend goed wordt onder meer bedoeld een huis of bedrijfspand of bijvoorbeeld het recht van opstal of erfpacht op een woning of bedrijfspand. 

Voor 1 januari 2021 was de overdrachtsbelasting als volgt geregeld: voor woningen betaalde je 2% overdrachtsbelasting over de marktwaarde (ongeachte je als particulier of als belegger of rechtspersoon kocht) en voor ander onroerende goed, zijnde niet-woning zoals onder andere bedrijfspanden, gold een tarief van 6% overdrachtsbelasting. 

Per 1 januari 2021 was het uitgangspunt dat het normale tarief van de overdrachtsbelasting 8% was. Echter is er een uitzondering op het normale tarief van de overdrachtsbelasting: indien als natuurlijk persoon een woning koopt die je - anders dan tijdelijk - als hoofdverblijf gaat gebruiken, kan je een beroep doen op het lage tarief van 2% overdrachtsbelasting.

De grootste verandering per 1 januari 2021 gold voor starters: zij kunnen gebruik maken van een vrijstelling voor de overdrachtsbelasting waardoor voor hen een tarief van 0% geldt ten aanzien van de overdrachtsbelasting. Starters zijn in de ogen van de overheid natuurlijke personen van 18 tot 35 jaar, ook is van belang dat de starter nog niet eerder een beroep heeft gedaan op de startersvrijstelling. Daarbij moeten deze natuurlijke personen de woning - anders dan tijdelijk als hoofdverblijf - gaan bewonen voor een periode van minimaal 6 maanden om een beroep te kunnen doen op deze startersvrijstelling.

Voor alle niet natuurlijke personen en natuurlijke personen die de woning niet zelf gaan bewonen gold het tarief voor de overdrachtsbelasting van 8%. Voor niet-woningen gold het tarief van 8% waar dit eerst nog 6% overdrachtsbelasting was.

Vanaf 1 januari 2023 geldt als normaal tarief voor de overdrachtsbelasting een percentage van 10,4%. Dat is een stijging van 2,4% ten opzicht van voorgaande jaren. Degenen die het normale tarief aan overdrachtsbelasting betalen zijn:

• natuurlijke personen die een woning verkrijgen die ze niet anders dan tijdelijk als hoofdverblijf gaan gebruiken;
• natuurlijke personen die een bedrijfspand of ander onroerend goed (niet zijnde een woning) verkrijgen;
• rechtspersonen die een woning, een bedrijfspand of ander onroerend goed (niet zijnde een woning) verkrijgen.

Daarnaast is per 1 januari 2023 de woningwaarde grens waarvoor de startersvrijstelling geldt verhoogd tot een bedrag van €440.000,-. Kopers (tussen de 18 en 35 jaar) betalen (onder voorwaarden) geen overdrachtsbelasting voor een woning van maximaal € 440.000.